Τα ασβεστοκάμινα στο Όρος Αιγάλεω - Ποικίλο

Κοντά στον οικισμό της Αφαίας Σκαραμαγκά

Ασβεστοκάμινο μετά την Αφαία, βρίσκεται στην καλύτερη κατάσταση απ΄ όσα έχουμε εντοπίσει μέχρι στιγμής. Γύρω του υπάρχει "υλικό" προς ασβεστοποίηση... Δείτε ακόμα ΕΔΩ.

Στη χαράδρα, μετά το Δαφνί, όρος Κορυδαλλός (Αιγάλεω)

Στο Δαφνί, όρος Κορυδαλλός (Αιγάλεω) κοντά στο Σπήλαιο του Πανός

href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhETK5mBoDxdSc4EjKW3qtAZL24KaON0NRnnLjYzkmte960gS9PXPSEXwiYc2rxuZmkZLTbvR2sPsXQ_8DFa4qyqMlkRRM7S1VV4FU5ikximE4aYRkYKO5OltHjt1cb8dWB34Imv06MDtY/s1600/%CE%A3%CF%84%CE%B1%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%AC%CE%BA%CE%B7%CF%82+-+%CE%91%CF%83%CE%B2.JPG">
Στο Βοτανικό Κήπο (με τον καθηγητή Μιχάλη Σταματάκη

Μετά το Άλσος Δαφνίου (με τους Στρατοκόπους)

ΑΣΒΕΣΤΟΚΑΜΙΝΑ ΣΤΟ ΑΙΓΑΛΕΩ – ΠΟΙΚΙΛΟ (μια πρώτη παρουσίαση)
Στους ορεινούς όγκους του όρους Αιγάλεω – Ποικίλο συναντάμε πολλά ερειπωμένα ασβεστοκάμινα. Έχουμε καταγράψει περίπου 15 αλλά η έρευνα συνεχίζεται και δεν έχει εξαντληθεί. Ορισμένα απ΄ αυτά, περίπου 20 και ίσως τα μεγαλύτερα, έχουν αποτυπωθεί στους χάρτες του Kaupert 1883, ενώ ένα «τεράστιο» καμίνι περιγράφει κοντά στην Ιερά Οδό (στο Βοτανικό Κήπο Διομήδους, που όντως υπάρχει και σήμερα) ο Δημήτριος Γ. Καμπούρογλου στο ΔΑΦΝΙ, 1920, ΕΣΤΙΑ. Σύμφωνα με μαρτυρίες ακόμα και στην ευρύτερη περιοχή γύρω από το Παλατάκι υπήρχαν δύο ασβεστοκάμινα.
Η επιλογή του Όρους Αιγάλεω - Ποικίλου έγινε γιατί εκτιμούμε ότι συνυπήρχαν τουλάχιστον τρία βασικά κριτήρια:
1. Το πέτρωμα που είναι ασβεστολιθικό.
2. Η καύσιμη ύλη (κλαδιά θάμνων και δένδρα)
3. Το ανάγλυφο της περιοχής. Μικρές χαράδρες που να τα προφυλάσσουν από τον άνεμο, να υπάρχει κατηφοριά (κλίση) για να τσουλάνε την καύσιμη ύλη και να μην την μεταφέρουν με τα χέρια. Απ’ ότι παρατηρήσαμε οι κατασκευαστές των καμινιών επέλεγαν περιοχές που να μπορούν «στηρίξουν» το καμίνι, δηλαδή να έχει μια φυσική πλάτη, βράχο ή χώμα. Ένα μεγάλο τμήμα των καμινιών που είδαμε, περίπου το ¼ «ακουμπούν» κάπου. Ο λόγος μάλλον ήταν ότι το χώμα ή το πέτρινο μέρος που «στήριζε» το καμίνι, παράλληλα χρησίμευε και για μόνωση, δηλαδή να μην υπάρχουν μεγάλες απώλειες και να διατηρείται η θερμοκρασία για το ψήσιμο του ασβεστόλιθου (1000 Κελσίου για 60-90 ώρες ανάλογα το μέγεθος του καμινιού).

Ένα μεγάλο ερώτημα που μας απασχόλησε είναι γιατί να υπάρχουν τόσα πολλά ασβεστοκάμινα σε κοντινές σχετικά αποστάσεις. Σύμφωνα με την αρχική έρευνα οι λόγοι είναι τουλάχιστον δύο:
1. Επειδή χρειάζονταν μεγάλες ποσότητες καύσιμης ύλης και για πολλές ώρες, έκοβαν όλους τους θάμνους και τα μικρά δένδρα γύρω από το καμίνι. Ήταν προτιμότερο να κατασκευάσουν ένα νέο καμίνι σε μια γειτονική περιοχή που να είχε καύσιμη ύλη παρά να μεταφέρουν θάμνους και δένδρα από μακριά.
2. Υπήρχε ανάγκη για παραγωγή ασβέστη και προφανώς αφού υπήρχαν οι παραπάνω προϋποθέσεις (πέτρωμα, καύσιμη ύλη, ανάγλυφο της περιοχής) υπήρχαν και περισσότερες συντεχνίες (παρέες) που τις εκμεταλλεύτηκαν.
Η λειτουργία των πολλών ασβεστοκαμίνων στην περιοχή ήταν μάλλον ένας ακόμα λόγος που μαζί την κοπή δένδρων στη διάρκεια της Κατοχής συνέβαλαν ορισμένα τμήματα των βουνών μας να είναι τελείως «καραφλά».
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Η έρευνα είναι σε αρχικό στάδιο και συνεχίζεται. Αν κάποιος έχει εντοπίσει ασβεστοκάμινα στο Όρος Αιγάλεω - Ποικίλο ας μας ενημερώσει, αν έχει φωτογραφική μηχανή ας τα φωτογραφίσει και ας μας τα περιγράψει. Mail: xpolis@gmail.com
Κώστας Φωτεινάκης 27/4/2010