Δευτέρα 5 Μαρτίου 2018

8 Μαρτίου, Παγκόσμια ημέρα της γυναίκας | Τα δικαιώματα των γυναικών είναι ανθρώπινα δικαιώματα



Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας 8 Μαρτίου παρουσιάζω ορισμένες από τις χιλιάδες πληροφορίες και σκέψεις..
Η μέρα αυτή έχει τις ρίζες της βαθιά στην ιστορία του εργατικού κινήματος. 
Η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας γιορτάζεται σε ανάμνηση μιας μεγάλης διαμαρτυρίας που έγινε στις 8 Μαρτίου του 1857 από εργάτριες κλωστοϋφαντουργίας στη Νέα Υόρκη, οι οποίες τότε ζητούσαν καλύτερες συνθήκες εργασίας.

Το 1908, 15.000 γυναίκες διαδήλωσαν στους δρόμους της Νέας Υόρκης, διεκδικώντας δικαίωμα ψήφου, καλύτερους μισθούς και μείωση του εργασιακού τους ωραρίου. Για πρώτη φορά μπήκαν στην πρώτη γραμμή τα ζητήματα κατά της ταξικής εκμετάλλευσης και κατά της ανισοτιμίας ανδρών - γυναικών. Το 1910 μια γυναίκα ονόματι Κλάρα Ζέτκλιν, που ήταν η αρχηγός του γυναικείου τμήματος του Σοσιαλιστικού Δημοκρατικού κόμματος της Γερμανίας, πρότεινε να καθιερωθεί η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, σε όλες τις χώρες.


Μια μικρή ιστορική αναδρομή για την πορεία της γυναίκας στο χρόνο 

Μετά από το μεταβατικό στάδιο της μητριαρχίας σε μια πολύ πρώιμη εποχή η θέση της γυναίκας, ιδιαίτερα στην αρχαία Ελλάδα, θεωρούνταν και ήταν κατώτερη από τον άνδρα. Μάλιστα ορισμένοι αρχαίοι συγγραφείς, όπως ο Αριστοτέλης, παραδέχονταν την ανισότητα των δυο φύλων και θέλησαν να υποστηρίξουν την άποψη πως το αρσενικό είναι από τη φύση του ηγεμονικότερο από το θυληκό (το γαρ άρρεν φύσει του θήλεος ηγεμονικότερον):[Αριστοτέλης, Πολιτικά]. Η γυναίκα λοιπόν βρίσκεται κλεισμένη στο σπίτι (εξαίρεση βέβαια αποτελούν οι γυναίκες του δωρικού κόσμου, ιδίως της Σπάρτης), χωρίς δυνατότητες μόρφωσης, χωρίς κοινωνικές δραστηριότητες και βέβαια απολύτως εξαρτημένη από τον άνδρα (οικονομικά, κοινωνικά, ηθικά…), με εξαίρεση κάποιες γυναίκες, όπως η Ασπασία του Περικλή, που όμως θεωρούνταν κατώτερης στάθμης. Στην περίοδο της γαλλικής επανάστασης το φεμινιστικό κίνημα δεν ευνοήθηκε, παρά τις διακηρύξεις και τις αρχές της ελευθερίας και της ισότητας. Αντίθετα καταδίκασε τις διεκδικήσεις των γυναικών και καταδίωξε κάθε πρόσωπο που είχε φεμινιστικές ιδέες. Με τον τρόπο αυτό η Μαρία Γκουζ, η πρώτη σουφραζέτα του κόσμου, η οποία συνέταξε τη «δήλωση των δικαιωμάτων της γυναίκας» (1791), πιάστηκε από τον τρομερό Γάλλο επαναστάτη Ροβεσπιέρο και καρατομήθηκε.

Από το 1830 ως τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο το φεμινιστικό κίνημα παρουσίασε σημαντική δράση σε όλες τις χώρες της Ευρώπης. Σημειώθηκε αξιόλογη δραστηριότητα γυναικείων οργανώσεων και σε ορισμένες χώρες παραχωρήθηκε το δικαίωμα ψήφου στις γυναίκες. 

Διεθνή αναγνώριση πήρε το ζήτημα της κοινωνικής και πολιτικής ισοτιμίας της γυναίκας κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Είναι η εποχή που η γυναίκα αναγκάστηκε, εξαιτίας της έλλειψης σε αντρικά χέρια, να εργαστεί σε εργαστήρια και βιομηχανίες και να αποδείξει στην πράξη την ισότητα. 


Μετά το Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο διακηρύχθηκε στον Καταστατικό Χάρτη του ΟΗΕ η ισοτιμία της γυναίκας. «Σκοπός των Ηνωμένων Εθνών είναι: η προαγωγή του σεβασμού των δικαιωμάτων του ανθρώπου και των θεμελιωδών ελευθεριών, χωρίς καμία διάκριση φυλής, φύλου, γλώσσας ή θρησκείας».(άρθρο 1§3) 

Η φεμινιστική κίνηση στην Ελλάδα απέκτησε δυναμικό χαρακτήρα από το 1897.Πρωτοστάτης του κινήματος υπήρξε η δημοσιογράφος Καλλιρόη Παρόν, η οποία από τότε άρχισε την έντονη κοινωνική της δράση με δημοσιεύσεις γύρω από τη χειραφέτηση της γυναίκας. Ύστερα από πολλούς αγώνες, το 1930, δόθηκε στις γυναίκες πάνω από 30 χρονών το δικαίωμα ψήφου στις δημοτικές και κοινοτικές εκλογές. Αλλά το δικαίωμα να ψηφίζουν και να ψηφίζονται οι γυναίκες στις βουλευτικές εκλογές δόθηκε το 1952. Το 1955, με την έκδοση άλλου νόμου, απέκτησαν ουσιαστική ισοπολιτεία με τους άνδρες. 

Στην περίπτωση αυτή οι γυναίκες έχουν το δικαίωμα να ασκούν δημόσια λειτουργήματα, να διορίζονται σε δημόσιες θέσεις, να προάγονται και να εξελίσσονται κανονικά, να υπηρετούν στις ένοπλες δυνάμεις και να εργάζονται σε όλους τους τομείς της ιδιωτικής και δημόσιας δραστηριότητας. 

-----------------------------------------------------------------------------------------



Το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων φιλοξενεί την έκθεση ''Ο φεμινισμός στα χρόνια της Μεταπολίτευσης, 1974-1990: ιδέες, συλλογικότητες, διεκδικήσεις''

Δείτε εδώ την έκθεση της Βουλής.






Με αφορμή την Ημέρα της Γυναίκας, ο Δήμος Αιγάλεω διοργανώνει στο Πολιτιστικό Κέντρο «Γιάννης Ρίτσος» (Δημαρχείου και Κουντουριώτου, Αιγάλεω), μια εβδομάδα γεμάτη εκδηλώσεις, από την Κυριακή 4 μέχρι και το Σάββατο 10 Μαρτίου 2018, αφιερωμένες στους αγώνες των γυναικών για ίσα δικαιώματα και ίσες ευκαιρίες.

Δείτε εδώ περισσότερα

Οι ανισορροπίες μεταξύ των φύλων
Χρειάστηκαν δεκαετίες έντονων γυναικείων αγώνων για να μπορέσουν οι Ελληνίδες να αποκτήσουν δικαίωμα ψήφου. 

Η ισότητα των δυο φύλων και η απαίτηση για τη χορήγηση πολιτικών δικαιωμάτων στις γυναίκες, οδήγησε στη σύσταση πολλών γυναικείων οργανώσεων, με αποτέλεσμα κατόπιν πιέσεών τους να φτάσουμε στο προεδρικό διάταγμα της 5ης Φεβρουαρίου του 1930 που αναγνώριζε το δικαίωμα του εκλέγειν για τις Ελληνίδες, αλλά μόνο για τις δημοτικές και κοινοτικές εκλογές και μόνο για τις εγγράμματες άνω των 30 ετών. 

Το γυναικείο κίνημα πέτυχε τη μεγαλύτερη νίκη του, όταν στο Σύνταγμα του 1975 καθιερώθηκε η αρχή της ισότητας των δυο φύλων. 

Πέρασε σχεδόν ένας αιώνας μέχρις ότου καταφέρουν οι Ελληνίδες να φτάσουν στην κάλπη, έχοντας κατακτήσει πλήρως το δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι στις βουλευτικές εκλογές του 1956, με τη Λίνα Τσαλδάρη της ΕΡΕ και τη Βάσω Θανασέκου της «Δημοκρατικής Ένωσης» να εισέρχονται στο Ελληνικό Κοινοβούλιο. Η Λίνα Τσαλδάρη έγινε και η πρώτη γυναίκα - υπουργός, καθώς ανέλαβε το Υπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας στην κυβέρνηση Καραμανλή. Την ίδια χρονιά εκλέχθηκε και η πρώτη γυναίκα Δήμαρχος, η Μαρία Δεσύλλα, στην Κέρκυρα.

Παγκόσμια Έκθεση για το Χάσμα των Φύλων
Το έμφυλο χάσμα είναι η διαφορά μεταξύ γυναικών και ανδρών όπως αντικατοπτρίζεται στα κοινωνικά, πολιτικά, ακαδημαϊκά, πολιτισμικά ή οικονομικά επιτεύγματα ή στάσεις.
Ο Δείκτης του Παγκόσμιου Έμφυλου Χάσματος στοχεύει στη μέτρηση αυτού του χάσματος σε τέσσερις κύριους τομείς: υγεία, εκπαίδευση, οικονομία και πολιτική. 
Δείτε περισσότερα εδώ

Οι πρόσφατες εξελίξεις στον τομέα της ισότητας των φύλων στην Ε.Ε.-Σόφια 2018 
Το διήμερο 21 Ιανουαρίου-1 Φεβρουαρίου 2018 πραγματοποιήθηκαν οι εργασίες της Ομάδας Υψηλού Επιπέδου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ένταξη της διάστασης του φύλου σε όλες τις πολιτικές και δράσεις. Περισσότερα εδώ

Εθνικές και Ευρωπαϊκές Πολιτικές

Στρατηγική για την Ισότητα των δύο Φύλων 2014-2017, Συμβούλιο της Ευρώπης

Επιμέλεια: Τώνια Φώτη

Τα δικαιώματα των γυναικών είναι ανθρώπινα δικαιώματα

Δεν υπάρχουν σχόλια: