Πρωτοβουλία συνεννόησης για τη διαχείριση των απορριμμάτων (στην Αττική)

Διαχείριση των αστικών αποβλήτων:
ένα διαρκές πεδίο συγκρούσεων και μια πρόκληση για διεκδίκηση εναλλακτικών λύσεων

Τα τελευταία χρόνια, η διαχείριση των αστικών αποβλήτων τείνει να αποτελέσει ένα διαρκές πεδίο συγκρούσεων και αντιπαραθέσεων, που σε ορισμένες περιπτώσεις έχουν πάρει εκρηκτικές διαστάσεις. Γνωρίζουμε όλοι τα πεδία αυτά: η Λευκίμη της Κέρκυρας, το Ελληνικό των Ιωαννίνων, η Μαυροράχη και οι Ταγαράδες στη Θεσσαλονίκη, το Γραμματικό της Αττικής, το Αλιβέρι, η Θήβα, η Μάνδρα λίγο πιο παλιά κ.ά.. Με πιο πρόσφατα επεισόδια, αυτά της προκήρυξης διαγωνισμού για τις υποδομές του Ολοκληρωμένου Συστήματος Διαχείρισης Απορριμμάτων (ΟΣΔΑ) περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας με ΣΔΙΤ, της Κερατέας, της οριστικοποίησης της απόρριψης της λυματολάσπης της Ψυτάλλειας στη Φυλή, της έγκρισης περιβαλλοντικών όρων των νέων εγκαταστάσεων μηχανικής ανακύκλωσης και της μηχανικής διαλογής και βιολογικής ξήρανσης στη Φυλή και, τέλος, της παράτυπης και εν κρυπτώ υπογραφής της προγραμματικής σύμβασης (μεταξύ της αποκεντρωμένης διοίκησης Αττικής και του ΕΣΔΚΝΑ) για τις εγκαταστάσεις που προαναφέρθηκαν.

Μεταξύ πολλών άλλων αιτιών, μεγαλύτερης ή μικρότερης σημασίας, αξίζει κανείς να επισημάνει το κεντρικό γεγονός της αδυναμίας (ή και της απροθυμίας) ελέγχου ενός μοντέλου λειτουργίας της κοινωνίας μας, που οδηγεί σε μια συνεχή αύξηση της ποσότητας των παραγόμενων αστικών αποβλήτων. Η διερεύνηση των βαθύτερων αιτιών αυτής της υπαρκτής πραγματικότητας οδηγεί, αναπόφευκτα, σε ποικίλες εκτιμήσεις, άλλοτε συγκλίνουσες και άλλοτε αποκλίνουσες.

Ωστόσο, δεν είναι καθόλου δύσκολο να επιβεβαιώσουμε μιαν ευρύτατη συμφωνία στα ζητήματα της “πρώτης γραμμής”. Ειδικότερα, για το λεκανοπέδιο της Αττικής, αλλά και για τα άλλα μεγάλα αστικά κέντρα, δεν μπορεί παρά να συμφωνήσουμε ότι τα εκρηκτικά φαινόμενα στη διαχείριση των απορριμμάτων συνδέονται και με την πληθυσμιακή υπερσυγκέντρωση, την έλλειψη πρόληψης, τη συστηματική καλλιέργεια ενός μοντέλου κοινωνικής συμπεριφοράς που οδηγεί στην υπερκατανάλωση, αλλά και την εμφανή εμπλοκή μεγάλων οικονομικών συμφερόντων, που ασκούν τεράστιες πιέσεις για την επιλογή λύσεων και μεθόδων, που εξυπηρετούν, κυρίως, τα συμφέροντά τους. Είναι, γι αυτό το λόγο, απολύτως σαφές ότι οποιαδήποτε εναλλακτική λύση οφείλει να υιοθετεί πρακτικές αποδυνάμωσης και εξάλειψης των παραπάνω παραγόντων.

Ολόκληρο το κείμενο της Πρωτοβουλίας ΕΔΩ.

Το κείμενο μεταξύ των άλλων υπογράφουν και οι Εύη Καραγιάννη, Σοφία Δημητρίου, Κώστας Φωτεινάκης.