Θοδωρής Παρασκευάς: "Πολύ αργά για δάκρυα, πολύ νωρίς για χαρές και πανηγύρια"

[Ανρί Ματίς 1869 - 1954 "ο χορός"]

Πολύ αργά για δάκρυα, πολύ νωρίς για χαρές και πανηγύρια

 Είναι παραπάνω από προφανές πως ζούμε το τέλος του χρόνου. Σήμερα. Ζούμε το τέλος του επόμενου χρόνου, σήμερα! Το τέλος του φέτος, το ζήσαμε χθες και το αύριο μοιάζει ήδη με λείψανο χιλιετίας. Η κλεψύδρα του Θεού φαίνεται να' χει μπουκώσει με άπειρα ΕΠΣ (ευκαιρο-πλουτο-σωματίδια) που ανακαλύπτουν νυχθημερόν, τρελοί ψευτο-επιστήμονες σε καλά φυλασσόμενα ΤΧΚΣ (τηλε-χρηματο-κοινο-συμ-βούλια). Απ' αυτό τον ορυμαγδό δημιουργικότητας, δεν γλιτώνουν ούτε οι λέξεις, ούτε τ' αρκτικόλεξα. Ούτε τα περισπούδαστα κείμενα, οι καλλιγραφικές αναλύσεις και τα φλογερά μανιφέστα των κονδυλοφόρων ιπποτών του άγιου χρυσοκούταλου.

Δε χωράει αμφιβολία πως πρόκειται για μια κακόγουστη επαναφορά στο μεσαίωνα. Οι σκοτεινοί αιώνες, επανέρχονται σε High Definition True Color έκδοση, 42 ιντσών:

·         Οι άγιοι πατέρες της εκκλησίας του δήμιου, κάθονται αναπαυτικά στη σκιά του περιφερειακού άμβωνα, κηρύσσοντας το λόγο της θείας ανάπτυξης: Το παλιό πευκόφυτο δημαρχείο Χαϊδαρίου θα μεταμορφωθεί σε τσιμεντογυάλινη πολυ-όαση.

·         Οι υπεράγιοι οσιομάρτυρες της Βρυξελλικής ιεράς εξέτασης, στέλνουν στην πυρά τους αιρετικούς μη πιστοποιημένους σποροσυλλέκτες αγρότες παραδοσιακών ποικιλιών: Κανείς δεν μπορεί να παίζει με τους ομοιόμορφους καρπούς που απαιτεί η αγία αγορά.

·         Πίσω στο τοπικό ιερεξεταστείο: “ΧΥΤΑ”, “μεταλλεία Χαλκιδικής”, “παραλιακό μέτωπο της Αθήνας”, “ζώνες τουριστικής και βιομηχανικής ανάπτυξης σε περιοχές natura”, “πετρελαιοπηγές στην Ομόνοια” - οι σύνδεσμοι περισσεύουν, αν και δεν περιττεύουν. Όλες οι αποφάσεις εναρμονίζονται στο λόγο του Θεού της οικονομίας.

·         Η συρρίκνωση των πάγων, δυσκολεύει τη ζωή των αρκούδων και η ζητούμενη μεγέθυνση των οικονομιών πετά τη ζωή των ανθρώπων απ'το μπαλκόνι.

Σ'αυτόν, όπως και στον προηγούμενο μεσαίωνα δε φαίνεται να τη γλιτώνει κανείς. Οι “μολυσμένοι” φορείς του πνεύματος, του πολιτισμού και των επιστημών, υποχρεώνονται σε διαρκή άμυνα. Συχνά βροντοφωνάζουν “και όμως γυρίζουμε (προς τα πίσω)”, αν και γνωρίζουν πως ο ήχος δε μεταδίδεται στο κενό.

Αδέρφια, χάσαμε. Δεν υπάρχει τίποτα, πλέον, να σωθεί. Η έγχρωμη πολυ-μονο-διάστατη TV, σαν άλλο υπέρλαμπρο τελετουργικό, έκαψε τελεσίδικα με φως τα γκρι κι ασπρόμαυρα λιβάδια που ευδοκιμεί η ανθρώπινη σκέψη. Κι εκείνη μαράθηκε κι έγινε λίπασμα, ξανά, για την έλευση της αυθεντίας και της αποκάλυψης. Οι συμφορές, οι καταστροφές, ο λιμός, οι  πόλεμοι, οι αρρώστιες είναι εδώ. Ο Λόγος θα πρέπει να περιμένει τη σειρά του για ν' αναστηθεί.

“Τον 14ο και 15ο αιώνα η Ευρώπη γνώρισε τις μεγαλύτερες συμφορές. Την ίδια περίοδο όμως συμβαίνουν και πολλές αλλαγές που οδηγούν σε μια νέα εποχή: εφαρμόζονται καινούριες τεχνικές και καινοτόμες διαδικασίες παραγωγής, αναζητείται μια πιο προσωπική έκφραση πίστης, γεννιούνται νέες μορφές τέχνης, δημιουργούνται νέας κλίμακας αξίες με κέντρο τον άνθρωπο και η νέα αντίληψη του έθνους-κράτους αρχίζει ν’ αναδύεται μέσα από τις φεουδαρχικές δομές. Όλα αυτά, είναι που γεννιούνται το Μεσαίωνα και φέρνουν την Αναγέννηση ”, διαβάζω για την ιστορία.

Ήρθε η ώρα, εμείς, να γεννήσουμε το νέο. Χρειαζόμαστε ένα συνολικό πλάνο διεκδίκησης, όχι του “τί να μην”, αλλά του πώς και κυρίως του “τί να”. Συγκεκριμένα πλάνα για τη γειτονιά, για το δήμο, για την κυβέρνηση. Για κάθε τι που μας αφορά. Για τη δουλειά, τη γνώση, τους αρρώστους. Για το βουνό, τη θάλασσα, τον αέρα. Την ενέργεια, το χρήμα, το πόσιμο νερό. Τη στέγη, τη μετακίνηση, την τροφή. Την τέχνη, την εξωτερίκευση, τη δημιουργία. Και πάνω απ' όλα το, πού θέλουμε να πάει η ζωή μας. Πού βρίσκεται ο καθένας μας σ' αυτή. Όταν λέω ο καθένας μας, εννοώ ο καθένας τους. Χρειαζόμαστε ακόμα, ένα νέο τρόπο έκφρασης, μια νέα γλώσσα, ένα νέο τρόπο επικοινωνίας ανάμεσα σε ανθρώπους που αναγνωρίζουν στο σύμπαν μονάχα τον εαυτό τους. Ένα νέο παράδειγμα, ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο για κοινωνίες ατόμων. Δυστυχώς, δεν μπορούμε να φέρουμε την Αναγέννηση μόνοι μας. Ούτε ανώδυνα. Θα τη φέρει αναπόφευκτα ο χρόνος. Κι αυτός όχι μόνος. Με πόνο. Σε όλες τις διαστάσεις. Και τις τέσσερις. Ας πάψουμε να κοιτάζουμε μόνο στο χώρο. Ας μάθουμε να κινούμαστε και στο χρόνο. Αυτός είναι που ενώνει τα άτομα. Ο χώρος τα χωρίζει, ο χρόνος τα συνδέει.

Εμείς, μπορούμε να σπάσουμε την κλεψύδρα του άχρονου παραλογισμού. Μπορούμε να γυρίσουμε και να ζήσουμε στο τώρα. Το αύριο χάθηκε και το'χουμε κλάψει ήδη. Το χθες είναι πολύ μακριά για να μας φέρει τη χαρά. Μας μένουν μονάχα τα λόγια του Victor Frankl στη γυναίκα του, όταν τους έπιασαν οι ναζί για το Άουσβιτς: “τώρα θα πάψουμε να φοβόμαστε, τώρα θ' αρχίσουμε να ελπίζουμε”.

Θοδωρής Παρασκευάς